Τετάρτη 30 Μαΐου 2007

Περί Θρησκείας

Καιρό είχα στο μυαλό μου να γράψω για το θέμα, όμως πάντα κάτι με απέτρεπε...

Είχα κάνει και στο γνωστό φόρουμ μία προσπάθεια να συζητήσω "περί θρησκείας", αλλά η θεματική ενότητα δεν έτυχε της δέουσας προσοχής και την παράτησα...

Νομίζω πως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να γράψω το άρθρο: ακριβώς 9 και 5!

Είμαι ξύπνιος από τις 7 το πρωί, 9 με 7 ήμουν ΑΣΟΕΕ, αυτή τη στιγμή το κεφάλι μου είναι καζάνι, άρα προσφέρεται για να αρχίσω τις ασυναρτησίες...

Θα ξεκινήσω την "απαγορευμένη δημοσίευση", με μία παραδοχή που με αφορά και ίσως σας βοηθήσει να κατανοήσετε υπό ποία βάση γίνεται η παρούσα ανάλυση: είμαι θρήσκος...

Μία φράση που άκουσα όταν ήμουν μικρότερος και από τότε μου έχει εντυπωθεί στο μυαλό: "ο άνθρωπος πιστεύει, επειδή έχει ανάγκη να πιστεύει κάπου".

Ο άνθρωπος πιστεύει γιατί είναι αδύναμος σα χαρακτήρας...

Δεν έχει αρκετή πίστη στον εαυτό του ίσως και χρειάζεται κάποιον "να τον γεμίζει αυτοπεποίθηση"...

Πόσες φορές άλλωστε δεν έχετε κάνει το σταυρό σας ή έχετε επικαλεστεί την Παναγία όταν "σας κάθεται μία στραβή";

Η θρησκεία για τον άνθρωπο είναι ένα "υποκατάστατο γνώσης".

Όσα δεν γνωρίζει/είναι σε θέση να ερμηνεύσει/καταλαβαίνει ο άνθρωπος, για να μην τρελαθεί ή για να μην πολυσκοτίζεται κιόλας, τα ρίχνει σε μία αόρατη υπέρτατη δύναμη, που λέγεται θεός...

Όλους κάποια στιγμή τους απασχολούν τα "υπαρξιακά" τους.

Ε, η θρησκεία τους βγάζει από τη δυσχερή θέση:

Πως δημιουργήθηκε ο κόσμος;

Ποιος τον δημιούργησε;

Γιατί τον δημιούργησε;

Επίσης, η θρησκεία σε βοηθάει να ξεπεράσεις κάποιες φοβίες σου:

Για παράδειγμα, ο άνθρωπος δεν έχει καλή σχέση με την έννοια του θανάτου.

Τον φοβίζει.

Κάποιος πρέπει να σε κάνει να συμβιβαστείς με την ιδέα του...

Μπορεί να έρθεις τώρα και να μου πεις εσύ, τι σε νοιάζει εσένα, κατεστραμμένε Ανοργάνωτε, καλό δεν κάνουν στον κόσμο όλα αυτά;

Δεν μπορώ να απαντήσω, γιατί δεν ξέρω πως θα ήταν αλλιώς τα πράγματα...

Αλλά μπορώ να τονίσω κάποια ας το πούμε αρνητικά (χωρίς να έχω διάθεση προσβολής κάποιου θρησκεύματος)!

Καταρχήν, για μένα η θρησκεία είναι ο αμεσότερος τρόπος ελέγχου και χειραγώγησης της κοινής γνώμης.

Απαγορεύουν τρόπους συμπεριφοράς, επιβάλλουν άλλους, ενώ ο κόσμος, τα ακολουθεί με τη θέλησή του!

Έχει τη δύναμη να σου επιβάλει από φαγητό μέχρι πόλεμο (μέχρι και εμείς οι "άγιοι" χριστιανοί έχουμε καταφύγει σε "Ιερούς" πολέμους στο πέρασμα της Ιστορίας, μην νομίζετε πως σκέφτομαι μόνο τους τρέντυ Ιερούς πολέμους...)

Να μιλήσουμε για τον πλούτο των εκκλησιών; (ευτυχώς αρκετά από αυτά πάνε για καλό σκοπό)

Για τις καταστροφές των "ανταγωνιστικών" δημιουργημάτων; (αλήθεια, πόσοι γνωρίζετε πως οι πρώτοι χριστιανοί έχτιζαν ναούς πάνω σε αρχαίους ειδωλολατρικούς για να μην υπάρχει "ανταγωνισμός"; )

Θέλω να συνεχίσω να γράφω, θέλω να αναπτύξω το θέμα περεταίρω, αλλά φοβάμαι πως δεν θα έχουμε πάνω σε τι να συζητήσουμε μετά...

Θέλω η συνέχεια του άρθρου να γίνει στο κομμάτι των σχολίων!

Ξεκινήστε και ακολουθώ!


Bonus Link: Το site που συντονίζει την "ημέρα Αμαλίας".

buzz it!

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Δεν θα πω πολλά γιατί απλά πιστεύω πως είδες το θέμα μονόπλευρα (δεν τσαντίστηκα όπως πίστευε ο ανοργάνωτος). Θρησκεία και πίστη είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια προσπάθεια χειραγώγησης της μάζας. Όταν πιιστεύεις- έστω και σε κάτι διαφορετικό από αυτό που πιστεύω εγώ- διαχωρίζεσαι από το πλήθος. Γνωρίζεις τι θες από τον εαυτό σου και το πράττεις πριν καν στο επιβάλλει η εκάστοτε εκκλησία.Για να μην μακρυγορώ, πιστεύεις γιατι γνωρίζεις την αλήθεια και όχι για να γνωρίσεις την αλήθεια. Ευχαριστω για την δυνατότητα να σχολιάσω (και μάλιστα πρώτη). ΦΙΛΙΑ

Anarchocapitalist είπε...

Προειδοποιώ, για αρχή, για το μέγεθος του σχολίου μου, το οποίο προβλέπεται ιδιαίτερα εκτενές.
Ξεκινάω με το "γιατί πρέπει να πιστεύουμε στο θεό". Ο Θεός υπάρχει για όσους έχουν ανάγκη την ύπαρξη του. Ουσιαστικά, η θρησκεία εφευρέθηκε για να υποβαθμιστεί η αγωνία του θανάτου που ταλανίζει τον άνθρωπο, ο οποίος, λόγω της νευροφυσιολογικής του δομής, είναι το μόνο ον που έχει επίγνωση του αναπόφευκτου του θανάτου του και, επίσης, έχει μια ασυνείδητη αδυναμία να αποδεχθεί το πεπερασμένο της ύπαρξης του (γενικόλογα, όπως το εξέφρασαν και οι υπαρξιστές φιλόσοφοι, ο άνθρωπος είναι ένα μικρό διάλλειμα ύπαρξης ανάμεσα σε δύο καταστάσεις ανυπαρξίας). Η αντίφαση αυτή έχει τεράστιες συνέπειες για τον άνθρωπο, και καθιστούν τη ζωή του ένα διαρκές υπαρξιακό παιχνίδι, γεμάτο άγχος, αγωνία και τρόμο για το αύριο. Όπως έχει πει και ο Michel Onfray "o θεός κατασκευάστηκε από τους ανθρώπους, καθ' υποστασιοποιημένη εικόνα τους, μόνο και μόνο για να κάνει εφικτή την καθημερινή ζωή παρά το προκαθορισμένο δρομόλογιο του καθενός προς την ανυπαρξία".
Πετυχαίνει, τότε, η θρησκεία το σκοπό της; Εχει θεωρηθεί, και υποστηριχθεί από πολλούς φιλόσοφους, θρησκειολόγους αλλά και επιστήμονες, πως η θρησκευτική πίστη μπορεί να προστατεύσει από ασθένειες που σχετίζονται με τος στρες. Η θεωρία που θέλει τη θρησκεία ως ένα ιατρικό placebo που επιμηκύνει τη ζωή μειώνοντας το στρες, είναι γνωστή και ως "θεωρία του placebo". Aν και πολλοί έχουν λογικά επιχειρήματα προς υπεράσπιση της, βασισμένα κυρίως σε ιατρικές καταγραφές και ιστορικά ασθενειών, εγώ θεωρώ τη θεωρία του placebo αδύναμη σε λογική εξέταση, κοινώς αβάσιμη. Γιατί οι πρόγονοι μας, που μας μεταβιβάζουν και το θρησκευτικό πλαίσιο στο οποίο μεγαλώνουμε, δεν δημιούργησαν τις θρησκείες ως φάρμακο για το υπαρξιακό άγχος. Βέβαια, υπάρχουν και αξιώματα όπως "η θρησκεία ικανοποιεί την περιέργεια μας για το Σύμπαν και τη θέση μας σε αυτό" και "η θρησκεία είναι παρηγοριά στις δύσκολες στιγμές", αλλά, αν και διαθέτουν κάποια ψυχολογική αλήθεια, ωφελιμιστικά δεν έχουν καμία βάση. Γιατί, υπάρχουν πολλά παραδείγματα ανθρώπων που βρήκαν αντιστηρίγματα στα υπαρξιακά άγχη τους στην τέχνη ή την ποίηση, και αποκήρυσσαν μετά βδελυγμίας τη θρησκεία. Η θρησκεία, στο θέμα αυτό, είναι απλά μία ακόμα εναλλακτική και όχι μονόδρομος.
Και αν το δούμε καθαρά επιστημονικά, και ωφελιμιστικά πάντα, με βάση πορίσματα πολλών νευρολογικών, ψυχολογικών, γενετιστικών και άλλων μελετών, με επιστήμονες όπως ο Richard Dawkins, o Jonathan Miller και όλη η σχολή των Brights, δεν έχει αξία για τα άτομα ως προς την επιβίωση, ή όφελος για τα γονίδια τους. Απεναντίας, το όφελος είναι για τη θρησκεία. Η περαιτέρω απόδειξη της θέσης αυτής θα πρέπει να περάσει από πολυάριθμες παραπομπές σε επιστημονικές μελέτες και ορισμούς, οπότε θα ξεφύγω κατά πολύ σε μέγεθος.
Πάω τώρα στο σχόλιο της φίλης Δήμητρας, που όλο συμπυκνώνεται στη φράση "....πιστεύεις γιατι γνωρίζεις την αλήθεια και όχι για να γνωρίσεις την αλήθεια". Λογική συνεπαγωγή αυτού, "όσοι γνωρίζουν την αλήθεια πιστεύουν". Η θεωρία αυτή, αν μπορώ να την πω έτσι, αποτελεί αυτοθεώρηση αυθεντίας. Δηλαδή, πως αυτοί που κατέχουν το κλειδί της γνώσης, την αλήθεια, πιστεύουν. Με άλλα λόγια η πίστη σε κάποιο θρησκευτικό σύστημα αποτελεί ένδειξη και τεκμήριο αυθεντίας. Άυτή η θέση συμπυκνώνει και τη διαρκή εναντίωση όλων των θρησκευτικών συστημάτων (ιδιαίτερα των μονοθεικών) στην επιστήμη. Γιατί η θρησκεία είναι ενάντια στον Διαφωτισμό και τα επιτεύγματα του, βασικό από τα οποία ήταν η μη αναγνώριση κατοχής αυθεντίας από οποιονδήποτε άνθρωπο, καθώς κάθε προσωπική γνώση είναι υποκειμενική. Δηλαδή, όποιος δεν πιστεύει στερείται γνώσεως της αλήθειας, ή η αλήθεια είναι πατενταρισμένο προνόμιο των θρησκευτικών συστημάτων και μεταδίδεται μόνο στους ανήκοντες στους κόλπους αυτών;
Κάπου εδώ σταματώ, έχοντας ολοκληρώσει τις σκέψεις μου στο ελάχιστο δυνατό μέγεθος. Ελπίζω να υπάρξουν και άλλα σχόλια.

Anorganwtos είπε...

Ευχαριστώ και τους δύο για τα σχόλια, δήμητρα ελπίζω να αναπτύξεις και άλλο την άποψή σου, για να υπάρχει και η αντίθετη γνώμη, anarchocapitalist, συμφωνώ σε πάρα πολλά από αυτά που γράφεις.

Και κάτι για να συνεχίσουμε την κουβέντα: "Πίστευε και μη ερεύνα", ή, "πίστευε και μη, ερεύνα";

#CaNdY# είπε...

Λοιποοον... Πάνω-κάτω η άποψή μου περι θρησκείας είναι γνωστή στον ανοργάνωτο, γ' αυτό το σχολιάκι μ θα (προσπαθήσω να) είναι περιορισμένης έκτασης.. Αν περιλαμβάνει στοιχεία από τα προηγούμενα σχόλια, συγχωρέστε με, αλλά κάποια χωρία είναι τόσο φιλοσοφημένα που δεν τα αντιλαμβάνεται το φτωχό μυαλουδάκι μου.. (lol) Πιστεύω λοιπόν ότι οποιαδήποτε μορφή θεότητας, αποτελεί επινόηση του ανθρώπινου μυαλού στην προσπάθειά του να εξηγήσει και να ερμηνεύσει αυτά στα οποία αναφέρθηκες, δηλ τη δημιουργία του κόσμου και γενικότερα ότι έχει να κάνει με υπαρξιακή αναζήτηση..
Και θα σου εξηγήσω αμέσως το γιατί με ένα τρανταχτό παράδειγμα:
Λένε ότι ο Θεός είναι εκείνος που μας έδωσε τη ζωή και ότι μόνο εκείνος έχει το δικαίωμα να μας την αφαιρέσει.. Ωραια, και ρωτάω εγω: Αφού μας έδωσε τη ζωή (χωρίς τη θέλησή μας) και μόνο εκείνος μπορεί να μας την αφερέσει, γιατί μας αναγκάζει, όχι λίγες φορές, να θέλουμε να δώσουμε από μόνοι μας ένα τέλος σ' αυτήν? (ενώ η εκκλησία το απαγορεύει?) Δουλειά του είναι μόνο η δημιουργία και η καταστροφή μας ή μήπως, αν υπήρχε Θεός, θα έπρεπε να "βάλει το χεράκι του" και να αλλάξει όλα τα στραβά κι ανάποδα αυτού του κόσμου? Γιατί δεν πιστεύω να χαίρεται βλέποντας την εγκληματικότητα, την αδικία ή τη φτώχεια που υπάρχει τριγύρω..
Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορώ να πω κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει Θεός, μόνο και μόνο γιατί δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά ο τρόπος δημιουργίας του ανθρώπου! Έχω περάσει φάσεις στη ζωή μου που τα έψαχνα πολύ τέτοιου είδους θέματα, αλλά αντί να βγάζω κάποια συμπεράσματα εισχωρούσα βαθύτερα στο λαβίρυνθο μέχρι που έπαψα να το ψάχνω! Ας πούμε πως έχω καλύτερα πράγματα να κάνω! (lol) και στο κάτω κάτω, δεν έχουν καταλήξει ακόμα οι επιστημονες και οι φιλόσοφοι, ποιά είμαι εγώ που θα το καταφέρω..? Κάπου εδώ θα βάλω μια τελεία αν και έχω πολλά ακόμα να πω.. Α! Θα ολοκληρώσω το σχόλιο με κάποιους στίχους από ένα τραγούδι που μου έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που συζητάω γ΄αυτό το θέμα : "Αν είσαι Θεός γιατί δε μας λυπάσαι, γιατί γυρνάς την πλάτη γιατί μας παρατάς..?"

Anorganwtos είπε...

Όντως υπάρχουν καταστάσεις στον κόσμο που είναι άδικες... Βέβαια ο χριστιανισμός (μάλλον εκεί αναφέρεσαι) υποστηρίζει πως ο Θεός σου δίνει τη δυνατότητα επιλογής... Βέβαια, ανοίγει μεγάλο θέμα: Μπορούμε πάντα να επιλέξουμε; (ωραίο θέμα για κανονικό άρθρο αυτό...)